Bu, metal festivali takvimini takip edenlerin sıkça merak ettiği bir konu. Hem Hellfest hem de Graspop Metal Meeting, Avrupa’nın en büyük ve prestijli metal festivallerinden ikisi. Genellikle aynı hafta veya birbirine aynı tarihlerde düzenlenmeleri bir tesadüf değil.
Bunun birkaç ana nedeni var:
- Grup Turne Takvimi: Uluslararası alanda tanınan büyük gruplar genellikle yaz aylarında Avrupa turnelerine çıkarlar. Festival organizatörleri, bu grupları kadrolarına dahil edebilmek için belirli bir “festival penceresi” içinde hareket etmek zorundadırlar. Grupların lojistik ve seyahat maliyetlerini optimize etmeleri için yakın coğrafyalardaki festivallerin aynı dönemde olması avantajlıdır. Bu sayede bir grup Avrupa’ya geldiğinde birden fazla festivalde sahne alarak maliyetlerini düşürebilir ve daha fazla hayrana ulaşabilir.
- Yaz Festival Sezonu: Haziran sonu ve Temmuz başı, Avrupa’daki müzik festivalleri için “altın dönem” olarak kabul edilir. Hava koşullarının genellikle elverişli olması ve tatil sezonunun başlaması, hem yerel hem de uluslararası festival katılımcıları için ideal bir zaman dilimi yaratır.
- Rekabet ve İşbirliği: Her ne kadar bu iki festivalin aynı anda düzenlenmesi bir rekabet ortamı yaratsa da, bir yandan da belirli bir işbirliği veya en azından uyum söz konusudur. Bazı grupların bir festivalde çalması, diğerinde çalmamasına neden olabilir, ancak genel olarak Avrupa’daki büyük festival ağları, grupların farklı ülkelerdeki büyük etkinliklerde yer almasını sağlamaya çalışır.
Hellfest ve Graspop: Festival Rekabetinin Ekonomik ve Turistik Boyutları
Hellfest ve Graspop Metal Meeting gibi büyük festivallerin aynı tarihlerde düzenlenmesinin arkasında sadece grupların turne takvimleri değil, aynı zamanda ekonomik ve turistik faktörler de önemli bir rol oynuyor. Fransa ve Belçika gibi coğrafi olarak birbirine yakın iki ülkenin, bu tür dev etkinliklerden elde ettikleri kazançları kaybetmek istememeleri oldukça doğal.
Ekonomik Etkiler
Büyük müzik festivalleri, düzenlendikleri şehir ve bölgeler için devasa bir ekonomik gelir kaynağı oluşturur. Bu gelirler sadece bilet satışlarından ibaret değildir. Festival süresince ve öncesinde birçok farklı sektör canlanır:
- Konaklama: Oteller, pansiyonlar, kamp alanları ve hatta Airbnb gibi kısa süreli kiralamalar, festival ziyaretçileri sayesinde doluluk oranlarını artırır ve fiyatlarını yükseltir.
- Yeme-İçme: Restoranlar, kafeler, barlar ve marketler, festival katılımcılarının yeme-içme ihtiyaçlarını karşılayarak önemli cirolar elde eder. Festival alanındaki yiyecek-içecek satıcıları da ciddi gelir sağlar.
- Ulaşım: Yerel toplu taşıma (otobüs, tren, taksi) şirketleri, araç kiralama firmaları ve hatta özel servisler, festival nedeniyle artan talepten faydalanır. Akaryakıt istasyonları da doluluk oranlarını artırır.
- Perakende ve Hizmet Sektörü: Hediyelik eşya dükkanları, giyim mağazaları, eczaneler ve diğer yerel işletmeler de festival ekonomisinden payını alır.
- İstihdam: Festivaller, güvenlikten sahne kurulumuna, temizlikten yiyecek servisine kadar binlerce kişiye geçici istihdam sağlar. Bu da yerel ekonomiye doğrudan katkıda bulunur.
- Vergi Gelirleri: Tüm bu ekonomik faaliyetlerden elde edilen gelirler üzerinden alınan vergiler, hem yerel yönetimlere hem de ulusal ekonomiye katkıda bulunur.
Bu devasa ekonomik pastayı düşündüğümüzde, iki ülkenin (veya bölgelerin) bu kazancı “kaptırmamak” istemesi gayet mantıklıdır. Kendi festivallerini aynı tarihlerde düzenleyerek, hem kendi vatandaşlarını hem de çevre ülkelerden gelecek turistleri kendi sınırları içinde tutmayı hedeflerler.
Turistik Çekim ve Rekabet
Festivaller, bir bölgenin veya ülkenin turistik imajına da büyük katkı sağlar. Metal müziğin geniş bir hayran kitlesi olduğu düşünüldüğünde, bu festivaller binlerce uluslararası ziyaretçiyi çeker. Bu ziyaretçiler, festival dışında da bulundukları bölgeyi keşfedebilir, yerel kültürü deneyimleyebilir ve harcama yapabilirler.
- Markalaşma: Hellfest’in “Fransa’daki metal mabedi”, Graspop’un ise “Belçika’daki metal devi” gibi bir marka algısı oluşturması, her iki festivalin de kendi ülkeleri için önemli bir turistik değer taşımasını sağlar.
- Sektör Liderliği: Avrupa’da metal festivali sahnesinde lider konumda olmak, hem prestij hem de sürekli yeni grupları ve hayranları çekme açısından önemlidir.
- Altyapı Kullanımı: Festivaller, bölgedeki mevcut turistik altyapıyı (konaklama, ulaşım vb.) etkin bir şekilde kullanır ve bu altyapının gelişimine de dolaylı olarak katkıda bulunur.
Dolayısıyla, Fransa ve Belçika’nın bu festivalleri aynı tarihlere denk getirmesi, bilinçli bir rekabet stratejisinin parçası olabilir. Her ülke, metal turizmi pastasından kendi payına düşeni almak ve festivallerini birincil tercih haline getirmek ister. Bu, sadece bilet satışları değil, ülkenin genel turizm gelirlerine yansıyan daha geniş bir ekonomik etki yaratır.
Özetle, Hellfest ve Graspop’un aynı tarihlerde düzenlenmesi, hem grupların turne programlarının getirdiği lojistik zorunluluklar hem de Avrupa yaz festival sezonunun genel yapısından kaynaklanan bir durumdur. Bu durum, metal severler için bazen hangi festivale gidecekleri konusunda zor bir seçim yaratabilir, ancak aynı zamanda bu kadar çok kaliteli müzik deneyimi sunulduğu anlamına da gelir!
Bugün hangi festivali tercih ederdiniz?

Metalhead designer & photographer
www.guvenceylan.net